Witamina C - właściwości i zastosowanie

W czeluściach Internetu można znaleźć setki, jeśli nie setki tysięcy wpisów poświęconych witaminie C. To chyba najpopularniejszy ze wszystkich dostępnych suplementów. Przyzwyczailiśmy się traktować witaminę C (znaną także pod nazwą kwas askorbinowy), jako panaceum na wszelakie  dolegliwości. Często się przeziębiasz? – bierz profilaktycznie witaminę C Pękające naczynka? - bez witaminy C się nie obejdzie Palisz papierosy? – powinnaś suplementować witaminę C Długo mogłabym jeszcze tak wymieniać Ile w tym prawdy? Okazuje się, że całkiem sporo. Potwierdzają to badania prowadzone już od 80 lat (witaminę C wyizolował w 1928 roku węgierski biochemik Albert Szent-Györgyi[1]).

Należy zawsze pamiętać, że wszelkiego typu zioła i suplementy mogą wchodzić w interakcje z innymi lekami, nasilając lub osłabiając ich działanie. Dlatego wszelkie tego typu preparaty powinny być stosowane po konsultacji z lekarzem.

Ludzie, w przeciwieństwie do większości zwierząt, nie są w stanie syntetyzować witaminy C. Nie mamy także zdolności jej magazynowania, więc musi być ona dostarczona z zewnątrz jako składnik diety[2]
Według Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności, EFSA (European Food Safety Authority) dzienne zapotrzebowanie dorosłej osoby na witaminę C wynosi od 95 do 110 mg. Szczegółowe informacje z podziałem na grupy wiekowe w tabeli poniżej[3]

Zapotrzebowanie na witaminę C wzrasta u osób palących papierosy.

Naturalne źródła witaminy C

Najlepszym źródłem witaminy C są czarne porzeczki, acerola, dzika róża, rokitnik, natka pietruszki, papryka czerwona, chrzan, brokuły, brukselka, truskawki, kiwi i owoce cytrusowe. Witamina C jest jednak bardzo nietrwała, łatwo ulega rozpadowi pod wpływem tlenu i wysokiej temperatury. Dlatego długie przechowywanie i gotowanie powoduje, że jej poziom w produktach żywnościowych ulega znacznemu obniżeniu. Mimo, że coraz częściej podchodzimy do kwestii odżywiania świadomie i odpowiedzialnie, dbając o to, aby nasza dieta była odpowiednio zbilansowana oraz zawierała dużo owoców i warzyw, to okresowo mogą wystąpić niedobory witaminy C, która jest niezbędna do funkcjonowania organizmu człowieka. 

Dlaczego potrzebujemy witaminy C

Witamina C odgrywa ważną rolę w utrzymaniu dobrego stanu zdrowia,  ma także znaczenie dla naszej urody.

• bierze udział w syntezie kolagenu, hormonów steroidowych i karnityny, przyspieszając proces gojenia się ran i zrastania kości
• wzmacnia dziąsła i zęby, zniszczy bakterie wywołujące próchnicę zębów
• wzmacnia ściany naczyń krwionośnych
• wspomaga pracę układu nerwowego
• bierze udział w regulacji ciśnienia tętniczego
• spowalnia procesy starzenia i chroni organizm przed działaniem wolnych rodników
• bierze udział we wchłanianiu niehemowego żelaza oraz w gromadzeniu tego pierwiastka w szpiku kostnym, śledzionie i wątrobie, co zapobiega niedokrwistości
• ma działanie ochronne wobec witaminy E
• przyczynia się do podniesienia odporności organizmu na choroby bakteryjne i wirusowe,
• niedobór witaminy C prowadzi do szkorbutu [4]

Komu przyda się suplementacja witaminy C

Zagrożone niedoborem witaminy C są przede wszystkim: 

• osoby, których dieta nie jest odpowiednio zróżnicowana (zawiera zbyt mało świeżych warzyw i owoców)
• osoby narażone na długotrwały stres
• palacze papierosów (poziom witaminy C zmniejsza się także u osób narażonych na bierne palenie)
• osoby nadużywające alkoholu
• chorzy z ciężkimi zaburzeniami wchłaniania i niektórzy pacjenci onkologiczni. Niskie stężenie witaminy C może również wystąpić u pacjentów ze schyłkową niewydolnością nerek podczas przewlekłej hemodializy[5]

Witamina C ma niską toksyczność i uważa się, że nie powoduje poważnych skutków ubocznych nawet przy spożyciu dużych dawek. Najczęstsze dolegliwości to biegunka, nudności, skurcze brzucha i inne zaburzenia żołądkowo-jelitowe. Pomimo braku poważnych skutków ubocznych stosowanie witaminy C (zwłaszcza w dużych dawkach) przez chorych osoby z dną moczanową i kamieniami nerkowymi powinno odbywać się pod kontrolą lekarza.

Analiza suplementu Witaminy C firmy Cheers

Nie sposób przeanalizować wszystkie dostępne na rynku suplementy witaminy C.  Wśród wielu preparatów warto zwrócić uwagę na preparaty zawierające w swym składzie acerolę i owoce dzikiej róży -  jedne z najbogatszych naturalnych źródeł tej witaminy. Ważne jest, aby suplement zawierał także naturalne bioflawonoidy, które zwiększają jej przyswajalność.  Powyższe warunki spełnia Witamina C marki Cheers, która została dodatkowo wzbogacona o  selen i kwas elagowy wspierające spowolnienie procesu starzenia i ochronę przed rozwojem chorób cywilizacyjnych.
W jej skład wchodzą:

Ponadto w podanym w ulotce składzie znajdziemy także mąkę ryżową i drożdże wzbogacone w selen (Saccharomyces cerevisiae). Otoczkę kapsułki stanowi hydroksypropylometyloceluloza (inna nazwa to hypromeloza), organiczny związek chemiczny, pochodna celulozy. Preparat nie zawiera żelatyny, suplement zamknięty jest w wegetariańskich kapsułkach HPMC (Vcaps® Plus) może więc być stosowany przez wegan i wegetarian.
Witamina C firmy Cheers jest zarazem produktem z grupy clean label, co oznacza, że nie zawiera sztucznych dodatków, barwników, konserwantów oraz glutenu.

Źródła:
[1] https://pl.wikipedia.org/wiki/Kwas_askorbinowy
[2] https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/
[3] http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.2903/j.efsa.2013.3418/epdf
[4] https://dieta.mp.pl/zasady/63300,witamina-c
[5] https://ods.od.nih.gov/factsheets/VitaminC-HealthProfessional/

Uwaga! Nie jestem lekarzem ani farmaceutą. Zawarte w tym poście informacje opracowałam na podstawie podanych w przypisach źródeł oraz ulotki dołączonej do Witaminy C marki Cheers. W żadnym wypadku nie zastąpią one wizyty u lekarza ani konsultacji farmaceuty. Należy pamiętać, że żadne suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut (zamiennik) zróżnicowanej diety.